wszyscy myślą, że to dno. ale na dnie tak nie wieje...
Wychowanie posiada podstawowe znaczenie dla kształtowania
stosunków międzyludzkich i społecznych”5.
Jan Paweł II zwraca także uwagę na organiczny i konstytutywny związek religii, szczególnie chrześcijaństwa z kulturą, mając na myśli „fundamentalny związek Ewangelii czyli orędzia Chrystusa i Kościoła z człowiekiem w samym jego człowieczeństwie.
Ten bowiem związek jest kulturotwórczy od samych podstaw.
Ażeby tworzyć kulturę, trzeba do końca i integralnie widzieć
człowieka jako szczególną, samoistną wartość, jako podmiot
związany z osobową transcendencją. Trzeba tego człowieka
afirmować dla niego samego, nie dla jakichkolwiek innych racji
czy względów - jedynie dla niego samego! Trzeba tego człowieka
po prostu miłować dlatego, że jest człowiekiem - trzeba wymagać
dla niego miłości ze względu na szczególną godność, jaką posiada. Otóż ten zespół treści należy do samej istoty ewangelicznego orędzia Chrystusa”6.
Prawda o człowieku stanowi więc podstawowy element ludzkiej kultury. Najistotniejszą więc sprawą dawniej i obecnie jest odpowiedź na pytanie, kim jest człowiek, skąd pochodzi, dokąd
zmierza, jaki sens ma jego życie i kim ma się stawać poprzez kulturowe działania. Pytania te są tak dawne jak dawny jest człowiek, który stawiał je sobie od momentu pojawienia się na ziemi.
Na linii pytań o człowieka zrodziło się także pytanie o transcendencję - bóstwo, jakiś absolut, Boga i jego relację do człowieka.
Wszystkie kultury, a są przecież kultury starsze niż kultura
Zachodu, jako swój podstawowy problem uznawały związanie
człowieka z jakąś transcendencją. Prawda o otwarciu człowieka
5- Tamże, p. 11.
6· Tamże, p. 10.
2 9
s. Z o f i a J . Z d y b i c k a U S J K
na transcendencję stanowi jądro, jakby oś zasadniczą każdej
kultury, toteż wszystkie kultury posiadają religie. Nie ma kultury bez religii.
Problem pełnej prawdy o człowieku i o transcendencji (Bogu)
jest trudny do poprawnego rozwiązania ludzkimi tylko siłami.
Kultura grecka, która zrodziła filozofię, w dziedzinie naszych
dociekań nad światem człowieka i bóstwem jest najbogatsza.
Wielcy myśliciele greccy: Sokrates, Platon, Arystoteles, doszli do
wysokiej miary poznania kosmosu, człowieka i absolutu, nie były
to jednak rozwiązania w pełni zadowalające.
Godny zwrócenia uwagi jest fakt, że chrześcijaństwo rozwinęło
się na terenach uprawionych przez filozofię, uwrażliwionych na
prawdę i prawdy tej intensywnie poszukujących. To jakby znak,
że Bóg szanuje wysiłek poznawczy człowieka, nie niszczy go lecz
dopełnia, prostuje błędy. W tym trudzie poszukiwania prawdy
Bóg przyszedł ludzkości z pomocą i do ludzkich wysiłków
poszukiwania prawdy kim jest człowiek i kim jest Bóg - wniósł
nowe światło - światło prawdy pochodzącej ze źródeł boskich.
Ludzką prawdę w sprawach najistotniejszych dla człowieka Bóg
dopełnił objawieniem swojej prawdy. Do pewnego stopnia stało
się to już dzięki objawieniu judaistycznemu, ale pełny „blask
prawdy” został ujawniony poprzez Wcielenie Słowa Bożego -
Jezusa Chrystusa, który jest Logosem, Prawdą Istotową. Chrystus więc poprzez Wcielenie i Odkupienie, poprzez nauczanie życiem i słowem wniósł w dzieje ludzkości czyli w kulturę ludzką
- pełną, bo boską prawdę o człowieku i o Bogu oraz ich wzajemnych relacjach, czyli prawdę o tym, czym jest religia chrześcijańska.
Co konkretnie wniósł do ludzkiej kultury i nieustannie wnosi
Jezus Chrystus?
;/J a m jest p r a w d a ..."
Chrześcijaństwo jest religią prawdy. Chrystus bardzo wyraźnie